Thừa cân béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim, tiểu đường và một số bệnh ung thư. Theo kết quả nghiên cứu gần đây nhất, béo phì còn được xem là yếu tố nguy cơ mới cho suy giảm chức năng nhận thức của não.

Tỉ lệ béo phì ở người trưởng thành tại Việt Nam đang là 6,6% và xu hướng ngày càng tăng (theo số liệu của Viện dinh dưỡng quốc gia). Còn trên thế giới, nó là con số không tưởng tượng nổi: gần một phần ba dân số toàn cầu hiện được xếp vào nhóm thừa cân hoặc béo phì (theo khảo sát của tác giả Afshin và cộng sự, Koroukian và cộng sự, 2019).

Thừa cân béo phì được cho là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong, trong đó nguy cơ phổ biến là mắc các bệnh lý về tim, tiểu đường và một số bệnh ung thư.

Trong đại dịch COVID, thừa cân béo phì cũng khiến quá trình điều trị khó khăn hơn rất nhiều.

Không chỉ có thế, các nhà khoa học mới tìm ra một hệ lụy khác nguy hiểm hơn rất nhiều của thừa cân béo phì. Theo kết quả nghiên cứu gần đây nhất, béo phì còn được xem là yếu tố nguy cơ mới cho suy giảm chức năng nhận thức của não.

Tỉ lệ mỡ cơ thể có liên hệ với nhận thức của não

Nghiên cứu nói trên mới vừa được công bố trên tạp chí y học Journal of the American Medical Association (JAMA) của Mỹ. Nó so sánh kết quả bài kiểm tra đánh giá chức năng não thông qua các chỉ số tổng lượng mỡ và mỡ nội tạng của hơn 9.000 người từ 30-75 tuổi.

Khả năng nhận thức được đánh giá dựa trên kết quả kiểm tra tốc độ xử lý của não (Digit Symbol Substitution Test/ DSST) và nhận thức đa chiều Montreal (MoCA).

Các nhà khoa học cũng đã xem xét các yếu tố nguy cơ lão hóa não khác như các biến cố tim mạch, trình độ học vấn, tiền sử chấn thương mạch máu não và phát hiện ra rằng dư thừa mỡ cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với suy giảm chức năng não. Các kết quả phân tích cho thấy những người béo phì có tỉ lệ mỡ tổng thể trên 40,4% và mỡ nội tạng trên 37,2 % có điểm số DSST thấp hơn 3 điểm so với những người bình thường có tỉ lệ mỡ tổng thể 21,5% và mỡ nội tạng 23,8%.

Nói cụ thể hơn, những người thừa cân béo phì sẽ có nguy cơ lão hóa não sớm hơn 3 năm so với người có tỷ lệ mỡ ở mức bình thường.

Nghiên cứu này được củng cố thêm bởi những phát hiện trước đó trong một khảo sát dựa trên 5.200 người trên 60 tuổi tại Dublin. Họ cũng tìm thấy mối liên hệ tương tự giữa suy giảm chức năng nhận thức và dư thừa mỡ quá mức, đặc biệt là mỡ tại vùng bụng.

Các nghiên cứu trước đó cho thấy tích lũy mỡ quá mức đặc biệt là ở vùng bụng sẽ có nguy cơ cao mắc các bệnh:

• Bệnh tim mạch, bao gồm đau tim, đột quỵ.

• Tiểu đường loại 2.

• Tăng huyết áp.

• Ung thư vú và đại trực tràng.

• Alzheimer.